انواع رم لپ تاپ – شناسایی نوع رم لپ تاپ – تفاوت رم لپ تاپ با یکدیگر

انواع رم لپ تاپ – شناسایی نوع رم لپ تاپ – تفاوت رم لپ تاپ با یکدیگر . اینا سوالاتیه که بیشتر شما دوستان دارید و شاید تا الان بدون جواب مونده . با هرجاکالا همراه باشید تا بصورت خودمونی موضوع را برای شما شرح بدم .

حافظه RAM چیست

قبل از هرچیزی بذارید اول با اصطلاح RAM آشنا بشیم . رم مخفف کلمه Random Access Memory می باشد . به زبان خودمون یعنی حافظه با دسترسی تصادفی . خیلی خودمونی بگم حافظه رم یعنی حافظه اصلی یک رایانه . وقتی صحبت از اصلی بودن می شه یعنی رایانه بدون این حافظه اصلا کار نمی کند و به اصطلاح متخصصان این رشته کامپیوتر بالا نمی آید. بخوام خودمونی بگم دونوع حافظه وجود دارد . حافظه اصلی و حافظه جانبی .

حافظه اصلی که شد همین حافظه RAM و حافظه جانبی که خودش داستانی داره و فکر کنم تو این مقاله راجع به حافظه جانبی صحبت نکنیم بهتره.

راجع به حافظه جانبی و انواع آن بعدا براتون مقاله میذارم.

ویژگیهای حافظه RAM

حافظه رم از یکسری چیپ های الکترونیکی تشکیل شده که اجازه می دهد داده ها بر روی آن ذخیره شوند و یا از روی آن خوانده شوند . فقط یک نکته را باید در نظر داشته باشید که حافظه رم در صورت قطع جریان الکتریسیته ، کل اطلاعاتش پاک می شود و اطلاعات رو بر روی خود برای بلند مدت نگه نمی دارد. سرعت نوشتن و خواندن در حافظه رم بسیار بالا بوده و به همین دلیل با توجه به تکنولوژی بالا استفاده شده در این نوع حافظه ، قیمت به مراتب بالاتری نسبت به سایر حافظه ها دارد .

سیر تحول حافظه RAM

سیر تحول و تغییر در ساختار رم بسیار طولانی و زمانبر است و اگر بخوام از اول اولش براتون بگم خیلی زمان میبره و توضیح انواع رم لپ تاپ خسته کننده می شه . فقط این رو بگم که رم های اولیه بصورت سوزنی بودن و بر روی مادربرد قرار می گرفتند.

وای خدای من . دیگه اینقدر هم نریم عقب . فکر کنم رفتیم تو سال ۱۹۵۶ . یعنی حدود ۶۵ سال پیش . اوووف . حساب کن اون موقع حافظه رم بوده . به نظرم از اینقدر عقب هم شروع نکنیم و بیایم جلو.

تاثیر حافظه رم بر عملکرد سیستم

همانطور که گفتم ، سیستم عامل از حافظه RAM برای ذخیره موقت برنامه ها و داده ها استفاده می نماید . بنابراین ، افزودن حافظه رم به سیستم باعث بهبود عملکرد سیستم و افزایش سرعت سیستم می شه چون CPU می تواند داده های ببیشتری را بین خودش و حافظه رم جابجا کند .

اگر حافظه رم سیستم شما کم باشد ، سیستم عامل از حافظه جانبی به عنوان حافظه مجازی (Virtual Memory) استفاده می کند و چون سرعت حافظه جانبی بسیار کمتر از حافظه رم است ، در نتیجه سرعت فرآیندهای سیستم عامل کم شده و باعث کند شدن سرعت سیستم می شود . 

البته این نکته را مد نظر داشته باشید که درست است که سیستم عامل از حافظه جانبی به عنوان حافظه رم استفاده می کند ولی این بدان معنی نیست که سیستم می تواند بدون حافظه رم کار کند و بجای حافظه رم از حافظه جانبی استفاده کنیم .

سنجش سرعت حافظه رم و حافظه جانبی

در خصوص سرعت حافظه رم بهتون بگم که مقیاس سنجش حافظه رم نانو ثانیه ( میلیاردم ثانیه ) و سرعت سنجش حافظه جانبی در حد میلی ثانیه ( هزارم ثانیه ) می باشد . در اصل تا الان تفاوت سرعت حافظه رم و حافظه جانبی چیزی در حدود ۱۰۰ هزار برابر می باشد. ( برگرفته از مقاله RAM Types and Features )

حافظه رم لپ تاپ

لپ تاپ ها در میزان حافظه رم قابل نصب بر روی آنها دارای محدودیت هستند. بر اساس معماری مربوط به لپ تاپ و اینکه لپ تاپ چگونه طراحی شده است ، دسترسی به حافظه رم لپ تاپ متفاوت می باشد . البته بعضی از لپ تاپ ها دارای حافظه رم ثابت هستند و به اصطلاحی دارای حافظه رم OnBoard هستند . لپ تاپ های بسیار باریک و تبلت ها دارای این نوع حافظه رم هستند.

چقدر حافظه برای لپ تاپ کافیه

برای فهم این موضوع کافیه توجه کنید که برای برنامه ای که می خواهید استفاده کنید ، شرکت سازنده چقدر حافظه رم برای اجرای بهتر آن برنامه در نظر گرفته است . به عنوان مثال اگر برنامه ای را نصب کرده اید و سازندگان آن برنامه گفته باشند که برای اجرای بهتر نیاز به ۴ گیگابایت حافظه رم می باشد ، پس حداقل حافظه رم مورد نیاز شما ۴ گیگابایت می باشد . 

به عبارتی سیستم شما باید بیشتر از حداقل حافظه رم پیشنهادی شرکت و حداقل به اندازه حداکثر حافظه رم پیشنهادی شرکت ، حافظه در احتیار داشته باشد. البته در کنار حافظه پیشنهادی شرکت ، میزان حافظه مورد نیاز سیستم عامل را هم باید در نظر داشته باشید.

بسیاری از لپ تاپ ها از کنترلرهای گرافیکی یکپارچه یا به عبارتی OnBoard استفاده می کنند و این کنترلرها بخشی از حافظه رم را برای کارهای خودشان اختصاص می دهند و خارج از دسترس شما می باشد. این میزان حافظه رم از ۶۴ مگابایت تا چند گیگابایت متفاوت است و بسته به نوع کنترلر گرافیکی موجود بر روی لپ تاپ شما متفاوت می باشد.

انواع رم لپ تاپ

با پیشرفت معماری رایانه ، فناوری حافظه مرتباً تغییر می کند.  CPU ها سریعتر می شوند و این یعنی نیاز به حافظه های سریعتر با پهنای باند بیشتر . سرعت حافظه رم یک معیار تاثیرگذار بر عملکرد و سرعت سیستم می باشد . 

وقتی می خواهید دو لپ تاپ را از لحاظ کارایی و سرعت با هم مقایسه کنید ، باید CPU و حافظه RAM آن دو را با هم مقایسه نمایید . 

دو روش برای نشان دادن سرعت حافظه رم وجود دارد.

روش مشخص کردن سرعت حافظه رم 

روش اول تشخیص نوع حافظه و سرعت Clock rate آن می باشد . به عنوان مثال DDR3 1333MHz.

روش دوم ذکر نوع حافظه و پهنای باند آن است . به عنوان مثال ، همان حافظه رم DDR3 1333MHZ بصورت PC3-10600 نمایش داده می شود . 

در لیست زیر از پرسرعت ترین تا کم سرعت ترین (DDR4 و DDR3) نمایش داده شده است . 

• DDR4 3200 / PC4-25600
• DDR4 2666 / PC4-21300
• DDR4 2133 / PC4-17000
• DDR3 1600 / PC3-12800
• DDR3 1333 / PC3-10600
• DDR3 1066 / PC3-8500
• DDR3 800 / PC3-6400

اگر شما یکی از مقادیر را داشتید و خواستید مقدار دیگر را بدست آورید روش بسیار ساده است . اگر شما Clock speed را داشتید و خواستید پهنای باند را بدست آورید ، عدد را در ۸ ضرب کنید . مثلا Clock speed اگر ۳۲۰۰ باشد ، برای بدست آوردن پهنای باند کافیست ۳۲۰۰*۸=۲۵۶۰۰

برعکس این موضوع نیز صادق است . یعنی اگر پهنای باند را داشته باشید کافیست عدد آنرا بر ۸ تقسیم کنید تا Clock speed آن بدست آید. مثلا پهنای باند ۱۲۸۰۰ را بر ۸ تقسیم کنیم می شود ۱۶۰۰٫

البته بعضی وقت ها این عدد ها رند می شوند و دقیقا همان عدد شما بدست نمی آیند و عددی نزدیک به عدد شما بدست می آید.

محدودیت های حافظه رم لپ تاپ

لپ تاپ ها معمولا دو شیار یا همان اسلات برای قرارگرفتن حافظه رم دارند . البته بعضی از لپ تاپ ها دارای ۴ عدد اسلات برای حافظه رم هستند که بیشتر آنها WorkStation هستند و برای کارهای سنگین مورد استفاده قرار می گیرند.

به همین دلیل برای نصب حافظه رم دارای محدودیت هستند. برخی از مدل های لپ تاپ که بسیار باریک و سبک هستند دارای حافظه رم ثابت هستند و به هیچ عنوان میزان حافظه رم آنها قابل تغییر نمی باشد.

محدودیت بر اساس نوع رم لپ تاپ

لپ تاپ به یک نوع حافظه رم نیاز دارد . به عنوان مثال یک لپ تاپ فقط از یک نوع حافظه ذکر شده در لیست بالا می توئاند استفاده کند. یعنی شما نمی توانید چند نوع حافظه رم را بر روی لپ تاپ قرار دهید. یعنی شما باید برای استفاده از حافظه رم ، تفاوت رم لپ تاپ با یکدیگر را بدانید.

یعنی اگر بر روی لپ تاپ شما حافظه رم DDR3 نصب شده است ، شما نمی توانید از حافظه رم DDR4 برای افزایش و یا تغییر حافظه رم استفاده نمایید. شما ابتدا باید نسبت به شناسایی رم لپ تاپ اقدام و بعد نسبت به ارتقا آن اقدام نمایید.

همین مورد در خصوص سرعت و پهنای باند حافظه رم نیز صادق است. پس قبل از خرید حافظه رم ، ابتدا نسبت به شناسایی رم لپ تاپ اقدام و بر اساس تفاوت رم لپ تاپ با یکدیگر ، نسبت به خرید انواع رم لپ تاپ اقدام نمایید.

محدودیت بر اساس میزان حافظه رم لپ تاپ

شما شاید بتوانید دو عدد حافظه رم با ظرفیت ۱۶ گیگابایت برای لپ تاپ خود خریداری کنید . با امید اینکه حافظه لپ تاپ را به ۳۲ گیگ ارتقا دهید خوشحال و خندان ، حافظه های خریداری شده را بر روی لپ تاپ خود نصب می کنید . بعد از روشن کردن لپ تاپ میبینید که کار نمی کنه.

مشکل کار کجاست؟ شما که طبق صحبت های بالا ، حافظه رم مناسب با لپ تاپ خریداری کرده اید . پس چرا لپ تاپ کار نمی کند ؟

نکته مهم اینجاست . هر لپ تاپ محدودیت در فضای قابل آدرس دهی برای رم لپ تاپ دارد. به عنوان مثال یک لپ تاپ فقط می تواند ۸ گیگابایت حافظه رم را آدرس دهی و استفاده کند و یک لپ تاپ دیگه می تواند تا ۱۶ گیگابایت حافظه رم را آدرس دهی و استفاده نماید.

تمام این محدودیت ها در دفترچه لپ تاپ شما ذکر شده است و اگر شما لپ تاپ استوک و یا لپ تاپ دست دوم تهیه کرده اید می توانید یا از کارشناسان فروشگاه اینترنتی هرجاکالا سوال کنید و یا با توجه به نوع و مدل لپ تاپ خود ، از روی اینترنت و مراجعه به سایت شرکت سازنده ، به اطلاعات مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنید.

هنگام خرید رم لپ تاپ چه مواردی را در نظر بگیریم

ابتدا بدانید که حداکثر حافظه قابل نصب بر روی سیستم شما چقدر است . این موضوع توسط اکثر تولید کنندگان در دفترچه راهنما ذکر شده است و نشان دهنده میزان حجم حافظه قابل ارتقاء سیستم است.

مرحله بعد ، به پیکربندی حافظه نگاه کنید. به عنوان مثال ، یک لپ تاپ که دارای ۸ گیگ حافظه است می تواند به صورت یک ماژول ۸ گیگابایتی و یا دو ماژول ۴ گیگابایتی تنظیم شود.

اگر شما یکی از اسلات های رم را استفاده کرده اید و یک اسلات دیگه خالی است ، شما می توانید بعدا آن اسلات را هم پر نمایید و حافظه رم لپ تاپ را ارتقاع دهید. 

شما می توانید از یک ماژول حافظه رم ۴ گیگ به همراه یک ماژول حافظه رم ۸ گیگ استفاده نمایید و در کل حافظه لپ تاپ را به ۱۲ گیگ ارتقا دهید ولی بهتر است همیشه از دو حافظه یکسان استفاده نمایید . 

استفاده از دو حافظه رم با یک ظرفیت

در بالا به شما پیشنهاد کردم که برای ارتقا حافظه رم ، بهتر است از دو حافظه یکسان با ظرفیت یکسان استفاده نمایید . البته شما می توانید از یک حافظه ۴ گیگ و یک حافظه ۸ گیگ استفاده نمایید . ولی بهتر است یا هردو حافظه ۴ گیگ باشند و یا هر دو ۸ گیگ باشند . چرا؟

ماژولهای حافظه برای کارکردن با یکدیگر جفت می شوند و بصورت dual-channel کار می کنند . این باعث بالا رفتن سرعت کارکرد حافظه رم می گردد . برای اینکه ماژولهای رم بتوانند بصورت dual-channel کار کنند باید دارای ظرفیت یکسان باشند ، برای همین اگر شما از دو حافظه رم با ظرفیت های متفاوت بر روی لپ تاپ خود نصب کرده باشید ، دیگر از مزایای dual-channel بهره نخواهید برد و سرعت و عملکرد نوت بوک شما در حد مطلوب قرار نمی گیرد.

بهترین خرید حافظه رم لپ تاپ

کارشناسان فروشگاه اینترنتی هرجاکالا به شما پیشنهاد می کنند هنگام ارتقا حافظه رم لپ تاپ خود بهتر است رم لپ تاپ چه از لحاظ ظرفیت ، چه از لحاظ سرعت و چه از لحاظ کمپانی سازنده با هم یکسان باشند . پس بهتر است هنگام ارتقا حافظه رم ، دو ماژول رم یکسان تهیه کنید و بر روی لپ تاپ خود قرار دهید . 

خودتان رم لپ تاپ را نصب کنید

در بسیاری از لپ تاپ ها ، پنل کوچکی در قسمت زیرین سیستم وجود دارد که دسترسی به اسلات های ماژول حافظه آن را فراهم می کند. 

در بسیاری دیگر از مدل های لپ تاپ ، شما باید صفحه زیرین لپ تاپ را باز کنید تا بتوانید به اسلات های حافظه رم دسترسی داشته باشید.

در بعضی از لپ تاپ ها نیاز است که کل لپ تاپ باز شود و کمر آدم میشکند . به نظر من اگر می خواهید لپ تاپ تهیه کنید ، سراغ سری صنعتی آنها بروید . چون شما براحتی می توانید به قطعات لپ تاپ دسترسی داشته باشید و آنها را ارتقا دهید . فروشگاه اینترنتی هرجاکالا لپ تاپ استوک صنعتی و لپ تاپ استوک اروپایی را با بهترین قیمت و بالاترین کیفیت در اختیار ما قرار می دهد.

شما بعد از آشنایی با تفاوت رم لپ تاپ و شناسایی رم لپ تاپ خود می توانید اقدام به خرید انواع رم لپ تاپ نمایید.

تفاوت رم ECC و non-ECC چیست

روی بعضی از حافظه های رم ممکنه عبارت ECC نوشته شده باشد . این عبارت مخفف Error Correction Code می باشد . حافظه ای که ECC باشد یعنی خودش خطای موجود در داده ها را شناسایی و رفع می نماید . حافظه های نوع ECC گرانتر از حافظه های non-ECC هستند ولی نسبت به آنها کندتر هستند چون فرآیند سربار شناسایی و رفع خطا را اجرا می کنند.

انواع رم لپ تاپ از لحاظ ظاهری

انواع رم لپ تاپ از لحاظ ظاهری به چند دسته تقسیم می شوند که این دسته بندی کمک به شناسایی رم لپ تاپ و پی بردن به تفاوت رم لپ تاپ می گردد که در ادامه به آن می پردازیم .

این تفاوت فیزیکی باعث می شه که رم لپ تاپ متفاوت نتوانند بر روی اسلات های نا هماهنگ قرار گیرند . 

جدول زیر مشخصات حافظه های لپ تاپ را برای شما به نمایش گذاشته است . 

نام	Bus clock	نرخ انتقال	تعداد پین ها
DDR	۱۰۰-۲۰۰ MHz	۲۰۰-۴۰۰ MT/s	۲۰۰
DDR2	۲۰۰-۵۳۳ MHz	۴۰۰-۱۰۶۶ MT/s	۲۰۰
DDR3	۴۰۰-۱۰۶۶ MHz	۸۰۰-۲۱۳۳ MT/s	۲۰۴
DDR4	۱۰۶۶-۲۱۳۳ MHz	۲۱۳۳-۴۲۶۶ MT/s	۲۶۰

مدلهای DDR و DDR2 دیگر به ندرت در بین لپ تاپ ها موجود می باشد و شاید براحتی نتوانید آنها را در بازار پیدا کنید . به همین خاطر در ادامه این مقاله در خصوص دو رم DDR3 و DDR4 برای شما توضیحاتی را می نویسم.

تفاوت رم DDR3 و DDR4

آیا حافظه رم DDR3 و DDR4 با هم سازگار هستند ؟ این سوالی است که بیشتر افراد هنگام ارتقا حافظه رم از خود می پرسند . به عنوان مثال شما یک لپ تاپ جدید با رم DDR4 خریده اید و می خواهید رم لپ تاپ قبلی خود را که DDR3 بوده است بر روی آن نصب کنید و به عبارتی حجم حافظه را لپ تاپ را اضافه نمایید . 

شما نمی دانید که این کار ممکن است و یا غیر ممکن . باید به شما بگویم که متاسفانه این کار شدنی نیست . حافظه رم DDR3 و DDR4 به هیچ عنوان با هم سازگار و قابل تعویض نیستند . 

اول از همه ، ماژول RAM لپ تاپ DDR3 نمی تواند از لحاظ فیزیکی در یک شکاف RAM لپ تاپ DDR4 قرار گیرد و بالعکس . شکاف های اتصال دهنده های میله های حافظه در مکان های مختلف قرار دارند . منظور از میله های حافظه همان اتصال دهنده دهنده های خافظه به محیط بیرون است . 

همچنین تعداد پین های آنها نیز متفاوت است . یک ماژول حافظه لپ تاپ DDR3 دارای ۲۰۴ پین است ، در حالی که DDR4 دارای ۲۶۰ پین است .

در نهایت حافظه DDR3 کمی از حافظه DDR4 کوتاه تر است . حافظه DDR3 حدود ۲٫۶۶ اینچ (۶٫۷۵ سانتی متر ) می باشد و حافظه DDR4 حدود ۲٫۷۴ اینچ (۶٫۹۵ سانتی متر) می باشد. 

ضمنا طبق تصویر زیر یک رم DDR3 در اسلات DDR4 قرار نمی گیرد.

ولتاژ کاری حافظه رم DDR3 و DDR4

در کنار تفاوت فیزیکی این دو مدل رم ، حافظه رم DDR3 و حافظه رم DDR4 از لحاظ ولتاژ کاری نیز با یکدیگر متفاوت می باشند . حافظه DDR3 از ولتاز ۱٫۵ ولت استفاده می کند ( در مدل های DDR3L از ولتاژ ۱٫۳۵ ولت استفاده می کند ) و حافظه رم DDR4 از ولتاژ ۱٫۲ ولت استفاده می کند. 

 

این تفاوت ولتاژ بر روی عملکرد سیستم تاثیر مثبت می گذارد ولی بر روی عملکرد باتری تاثیری ندارد.

در زیر یک نگاه کلی به تفاوت حافظه رم DDR3 و DDR4 در لپ تاپ می اندازیم :

حافظه DDR3

• فرکانس کاری بین ۴۰۰MHz تا ۱۰۶۶MHz
• تعداد پین ۲۰۴ 
• ماژول حافظه از ۱ گیگابایت تا ۱۶ گیگابایت
• نرخ انتقال داده از ۸۰۰ نگابایت در ثانیه سقف ۱۸۶۶ مگابایت در ثانیه
• حداکثر نرخ تبادل  تا ۱۷ گیگابایت در ثانیه
• ولتاژ کاری ۱٫۳۵ ولت و ۱٫۵ ولت

حافظه DDR4

• فرکانس کاری بین ۱۰۶۶MHz تا ۲۱۳۳MHz
• تعداد پین ۲۶۰
• ماژول حافظه از ۲ گیگابایت تا ۳۲ گیگابایت و حتی بالاتر
• نرخ انتقال داده از ۱۸۶۶ مگابایت در ثانیه تا ۳۲۰۰ مگابایت در ثانیه
• حداکثر نرخ تبادل تا ۲۵٫۶ گیگابایت در ثانیه
• ولتاژ کاری ۱٫۲ ولت

اصطلاح SODIMM یعنی چی ؟

اگر شما اصطلاح SODIMM را در قسمت مشخصات حافظه DDR3 و DDR4 مشاهده کردید ، این به معنای این نیست که این دو حافظه یک غالب دارند و با هم یکسان هستند . اصطلاح SODIMM یعنی این رم از ابعاد کوچک برخوردار است و مخصوص رایانه هایی است که از حافظه های با سایز کوچک استفاده می کنند مانند لپ تاپ ها و برخی کامپیوترهای شخصی و در مقابل این کلمه DIMM وجود دارد که مشخص می کند این حافظه مخصوص کامپیوترهای بزرگ و رایانه های رومیزی می باشد.

نگاه کلی

در مقاله بالا در خصوص انواع رم لپ تاپ و نحوه شناسایی رم لپ تاپ و تفاوت رم لپ تاپ مطالبی را برای شما نوشتم . امیدوارم که تا حدودی پاسخ سوالهای خود را بدست آورده باشید . در صورتیکه در اینخصوص سوالی در ذهن دارید با کارشناسان ما در فروشگاه اینترنتی هرجاکالا تماس بگیرید.

نویسنده

علی بهرامی بسحاق

از سری مقاله های خودمونی